Zit je lekker?

Onze tijd wordt steeds meer in beslag genomen door activiteiten waarbij we zitten, zoals achter een bureau, computer of ander scherm. In 2022 is er onderzoek gedaan waaruit bleek dat Nederlanders, Europees kampioen zitten zijn. In ons kikkerlandje brengen we gemiddeld 9 uur per dag zittend door. Deze ontwikkeling is zorgelijk, omdat we ook minder aan beweging doen. Slechts 44,3% van de Nederlanders bewoog vorig jaar voldoende volgens de richtlijnen.

Meer bewegen is goed voor onze fysieke en mentale gezondheid

Te veel zitten is niet goed voor ons. Er zijn aanwijzingen dat je een hoger risico hebt op allerlei ziekten, zoals diabetes, hart- en vaatziekten, depressie, kanker, en klachten aan je gewrichten. Door je houding af te wisselen tussen staan, zitten en bewegen, kun je de gezondheidsrisico’s beperken. Wist je dat er twee vormen van zitten zijn? Dat lichten we even toe.

Passief zitten

Passief zitten betekent dat je ontspannen en inactief bent. Wanneer je passief zit, heb je de neiging om onderuitgezakt te zitten met een gebogen rug en een slechte houding. Dit kan ervoor zorgen dat je meer kans hebt op rugpijn, nekpijn, hoofdpijn en andere gezondheidsklachten. Automobilisten hebben meestal een slechte zithouding in de auto. Door de toenemende files zitten we steeds vaker met een slechte houding in de auto.

Actief zitten

Actief zitten is een actievere manier van zitten waarbij de houding rechtop en alert is. Als je actief zit, gebruik je je spieren om je lichaam rechtop te houden. Dit is beter voor je houding en je voorkomt pijnlijke klachten. Als je actief wilt zitten, plaats je dan je voeten plat op de grond en houd je je rug recht. Als je regelmatig even opstaat en beweegt, help je je bloed beter te circuleren en je spieren wakker te houden.

Een interessant feitje is dat we bijna nooit echt stil kunnen zitten, zelfs als we veel zitten. Onze houding verandert voortdurend, meestal zonder dat we het zelf doorhebben.

Zitten heeft ook effect op je hersenen

Als je te lang zit, kan dat ook je hersenen en cognitieve functies verstoren. Je concentratie, geheugen en reactiesnelheid gaan dan achteruit. Het kan zelfs je humeur beïnvloeden of mede bepalen hoe je in je vel zit. Mensen die veel zitten en te weinig bewegen, hebben eerder last van depressieve gevoelens.

Ben jij je bewust van je zit- en beweeggedrag?
Je moet je bewust zijn van je zitgedrag en je zithouding voordat je iets kunt veranderen. Daarom is het zo belangrijk dat je weet hoeveel tijd je zittend doorbrengt en hoe actief je zithouding is. We denken vaak dat het wel meevalt met ons. Maar is dat ook echt zo? Neem de proef op de soms en houd het voor een dag bij.    

Het is niet moeilijk om minder stil te zitten en meer te bewegen: gewoon regelmatig even opstaan en in beweging blijven. Als je elk half uur in beweging bent, is dat heel goed voor je gezondheid en mentale fitheid. Het fijne is dat je kleine veranderingen kunt aanbrengen in je leven en dat die dan vanzelf gewoontes worden.

Hier zijn wat voorbeelden: loop regelmatig naar de kraan om je glas of bidon met water te vullen, doe een deel van je vergadering staand, trek je schouders op en laat ze weer zakken (herhaal dit een paar keer achterelkaar), bel staand in plaats van zittend, loop regelmatig een rondje door je huis of kantoor, rek je af en toe goed uit en buig je bovenlichaam van links naar rechts. 

Conclusie:
Wanneer je van een passieve naar een actieve zithouding overgaat en daarna micromomenten inplant om het aantal zituren te verminderen, ga je je fysiek en mentaal beter voelen. Na een tijdje wordt het vanzelf een nieuwe gewoonte. Kortom betere keuzes, beter leven! Maak collega’s, vrienden en familie ook enthousiast hiervoor. Zo is het leuker en makkelijker vol te houden.